2014 - 20 (1)
Fyrirsagnalisti
Methanoxun örvera á urðunarstaðnum í Fíflholtum á Íslandi. (Greinin er á ensku).
Microbial Methane Oxidation at the Fíflholt landfill in Iceland
Höfundar
Alexandra Kjeld, Alexandre R. Cabral , Lúðvík E. Gústafsson , Hrund Ó. Andradóttir , Helga J. Bjarnadóttir
Ágrip
Yfirborðslög sem innihalda lífræn efni og oxa metan hafa hlotið viðurkenningu á undanförnum árum sem hagkvæm og áhrifarík leið til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda frá urðunarstöðum. Oxunarhæfni yfirborðslaga á íslenskum urðunarstöðum hefur hinsvegar ekki verið rannsökuð og það er takmörkuð þekking á metanoxun örvera í köldu loftslagi. Þessari rannsókn var hleypt af stað til að meta hlutfallslega oxunarhæfni núverandi yfirborðslags í rein 2 á urðunarstaðnum í Fíflholtum á Mýrum með því að nota gasprófílaðferðina (hlutfall CO2/CH4). Urðunarstaðurinn er ekki búinn gassöfnunarkerfi og yfirborðið er samansett af 1525 cm timburkurli undir u.þ.b. 1 m af malarkenndum sandi með 7% (w/w) lífrænu innihaldi. Mælirör voru sett niður á tveim stöðum á rein 2 á mismunandi dýpi (5 120 cm) og punktmælingar gerðar á haust og vetrarmánuðum 20122013. Niðurstöður sýna að andrúmsloft smýgur almennt djúpt niður í yfirborðslagið og mikil oxunarvirkni sást í gasprófílum. Oxunin átti sér aðallega stað á 40 cm dýpi og neðar, mögulega alveg frá botni yfirborðslagsins eða frá 1 m dýpt. Oxunarhlutfall var á bilinu 0 til 99% og náði hámarki á 30 60 cm dýpi, eða meðalgildum 59% og 77% fyrir hvort tveggja staðanna á öllu tímabilinu. Athygli vakti að tiltölulega mikil oxun átti sér stað um vetur. Þetta bendir til þess að oxun metans geti átt sér stað árið um kring á Íslandi,
en frekari vettvangsrannsókna er þörf til að sannreyna umfang þessa fyrirbæris í íslenskum urðunarstöðum. Slík rannsókn myndi einnig sannreyna hvort að sjálfgefið 10% oxunarhlutfall, sem notað er víða í líkönum sem
meta myndun og losun hauggass, eigi við.
Abstract
Methane oxidizing biosystems have received wide recognition in recent years as a cost effective and important means to reduce emissions from landfills. However, there is no documentation of the oxidation capacity
of Icelandic landfill covers to date and there is limited information on microbial methane oxidation in boreal climates. The present study was carried out to qualitatively assess the oxidation capacity of the current top
cover of one of the cells of the Fíflholt landfill, located in West Iceland, using the gas profile method (CO2/CH4 ratio). The landfill has no gas recovery system and the cover is composed of 1525 cm crushed wood overlain by about 1 m of gravelly sand with 7% (w/w) organic matter content. Sampling probes were installed at two locations on cell 2 at different depths (5 to 120 cm). Several gas concentration measurements were carried out during the autumn and the winter of 20122013. It was observed that atmospheric air penetrated deep into the cover and oxidation activity was observed in the gas profiles. The oxidation zone was situated mainly below 40 cm from the surface and went as deep as about 1 m below surface, i.e. to the base of the cover. Oxidation efficiencies ranged from 0 to 99%, reaching maximal values between 30 and 60 cm depth, with mean values 59% and 77% respectively for the two sampling locations for the whole study period. It must be highlighted that relatively high oxidation efficiencies were obtained during winter. This indicates that methane oxidation can occur yearlong in Iceland, although a more thorough field study is needed to verify the extent of this phenomena in Icelandic landfill covers. Such a study would also permit to verify the applicability of the default value of 10% methane oxidation used in biogas generation and emission models.
Lesa meira
Áhrif gæðakerfa vatnsveitna á lýðheilsu
Impact of water supply quality systems on public health. (Article in Icelandic).
Höfundar
María J. Gunnarsdóttir, Sigurður M. Garðarsson, Guðrún Sigmundsdóttir
Ágrip
Aðgangur að nægu og hreinu drykkjarvatni er ein af undirstöðum lýðheilsu og velferðar í hverju samfélagi. Mikilvægt er að tryggja að vatn njóti verndar bæði lagalega og í allri umgengni um vatnsauðlindina. Á Íslandi var neysluvatn flokkað sem matvæli í matvælalöggjöf árið 1995. Með þeirri löggjöf voru lagðar skyldur á vatnsveitur að beita kerfisbundnu fyrirbyggjandi innra eftirliti til að tryggja gæði neysluvatns samhliða lögbundnu ytra eftirliti heilbrigðiseftirlits og var Ísland þar meðal fyrstu þjóða til að lögleiða innra eftirlit í vatnsveitum, svonefnt gæðakerfi. Markmið þessarar rannsóknar var að meta áhrif þessarar lagasetningar á heilsufar íbúa. Það var gert með því að skoða skráningu á niðurgangi hjá heilsugæslustöðvum og bera saman tíðni hans við vatnsveitur sem voru með og án innra eftirlits og þjónuðu svæði heilsugæslustöðvanna. Niðurstöðurnar sýndu marktækt lægri tíðni niðurgangs á svæðum þar sem vatnsveitur höfðu sett upp innra eftirlit.
Abstract
Access to adequate and clean drinking water is one of the fundamentals of public health and a good and prosperous society. A comprehensive regulatory framework as well as institutional guidelines and procedures are necessary to secure this at any time. Iceland was one of the first countries to categorize drinking water as food in legislation passed in 1995. According to the legislation water utilities are obligated to implement systematic preventive management, Water Safety Plan, to ensure good quality water in conjunction with the regular external control by the regulator. The aim of the research was to evaluate the effect of the legislation on public health. This was done by evaluating change in incidence of clinical cases of diarrhea using comprehensive surveillance data from Primary Health Care Centers and compare with water utilities serving the area with and without water safety plan. The results of the research show significant reduction in diarrhea risk.
Lesa meira